Çocuklarda Davranış ve Uyum Problemleri

Bir bireyin doğumundan itibaren o bireyden, girdiği çevrenin var olan düzenine uyum sağlaması bu düzene alışarak uyum içinde yaşamını sürdürmesi beklenir. Bu beklentiyi her çocuk karşılayamaz ve gelişim dönemlerinde yaşadıkları olağan durumlara tepki olarak duygusal düzeyde bozukluklar sergileyebilir. Bu tepkiler ”Uyum ve Davranış Problemleri” olarak adlandırılır. Çocuklardaki davranış ve uyum problemleri, dönemsel ve geçici sorunlardır. Bu noktada ebeveynler paniğe kapılmamalı aksine sakin kalarak çocuğun kişilik gelişiminin oluşması ve olumsuz davranışların zaman içerisinde yok olması için uygun çevre koşullarını yaratmalılardır.

Uygun çevre koşulları çocuğun gelişimi için çok önemlidir. Uygun koşullarda gelişimine devam edemeyen çocuk güvensiz olur, çelişkiler yaşar, sevilip sevilmediğini anlayamaz ve çevresindekilere güvenemez. Uygun çevre koşullarını yaratmak, tabi ki “sevgi” ile mümkündür. Sevgi dolu, güvenilir ve anlayışlı ebeveyn yaklaşımıyla bu uygun ortamı sağlamış ve çocuğunuzu güvenilir ortamınıza almış olursunuz.

Çocuklarda Uyum ve Davranış Problemlerinin Tanımlanması

Çocukların problemli davranışlarının tanımlanmasında ilk olarak, normal davranışlarla, normal olmayan davranışların belirlenmesi gerekmektedir. Bu noktada çocuğun davranışlarının normal mi yoksa davranış problemi mi olduğunu anlamak için bazı ölçütler belirlemiştir. Bu ölçütler;

• Çocuk yaşına ne kadar uygunluk gösteriyor?
• Normalden ayrılan davranışların yoğunluğu ne derecede?
• Süreklilik nasıl?
• Çocuğun cinsel rol beklentisi nedir?
• Kültürel faktörler bu konuda ne kadar etkili? Şeklinde sıralanabilir.

Çocuklarda Görülen Davranış Ve Uyum Problemleri Nelerdir?

Çocuklarda gelişim evrelerinin getirdiği doğal zorluklara yakın çevrenin olumsuz etkileri de eklendiğinde, çocuklar uyum ve davranış problemleri ile kendilerini ifade etme şekli olarak tepki gösterebilirler. Çocuklar ebeveynlerin ilgisini çekmek için istenmeyen ve uyumsuz davranışlarda bulunabilirler. Bu davranış ve uyum problemlerini şu şekilde sıralayabiliriz;

Alt Islatma: Çocuklar 2 veya 3 yaşlarına kadar geceleri altlarını ıslatabilirler. Gündüz alt ıslatmanın kesilmesi 2 yaş civarında, gece alt ıslatmanın kesilmesi ise 3.5 veya 4.5 yaş civarında olur. Alt ıslatmanın 4 yaşından sonra da devam etmesi ebeveynler için ve de çocuk için zorlayıcı bir durum olur.

Parmak Emme: Parmak emme, çocuklarda 3 veya 4 yaşına kadar görülebilir. Alt ıslatma, parmak emme ruhsal gerginliklerin bir sonucu olabilir. Ebeveynler, parmak emme davranışına sebep olacak psikolojik etmenleri ortadan kaldırmalı, sabırla, telaşa kapılmadan ve kızmadan bu sorunun üstesinden gelmelidir.

Tırnak Yeme: Tırnak yeme davranışı, güvensizlik belirtisi olarak kabul edilir. Aile içerisinde baskıcı ve otoriter bir hava olması, çocuğun sürekli ebeveynler tarafından azarlanması, kıskançlık, yetersiz ilgi ve sevgi bu davranışa sebep olabilir.

Yalan Söyleme: Çocuğun yalan söylemesinin temelinde çevreyle olan olumsuz ilişkileri vardır. Çocuklardaki yalan söylemeler bencilce sonuçlar elde etmek için bilerek çevresindekileri kandırmaktır. Kendileriyle ve çevreleriyle barışık olan çocuklar, yalana en az başvuran çocuklardır.

Çalma/Hırsızlık: Çocuğa başkalarına ait olan eşyaları almamanın önemi ailesi tarafından açıklayıcı şekilde öğretilmelidir. Anne babaların da bu öğretme sürecinde örnek olmak adına başkalarının eşyalarını izinsiz almaması ve çocuğun oyuncağını, eşyasını alırken dikkat çekmek adına izin alması çocuk için ilgi çekici olacaktır.